- 6.11.2024
MP:n kirjutus kiännändäs tiä
- 23.10.2024
Klusteroinduohjelman versies 24-10-23 tuloksien ilmoitandas oli hairavo.
Bubrihan Atlasas paikoin da kartoin numeroindu algau 1,2,3,... a Python da
Javascript ohjelmoindukielis listat numeroijah 0,1,2,... Sentäh tiedoloin
syötändäs da tuloksien ilmoitandas pidäy ottua huomavoh tämä ero.
Panin kohendetun versien (24-10-23) karjalankieli.net:tah da .atlas.zip
pakiettah. Uudeh versieh sežo lizäin edusivule nyblät, kudamil voi
kaččuo, midä paikkua libo kartua koudat tarkoitetah. Sežo lizäin
oigieh yläčuppuh "maxero" nyblän kudai ozuttau, kuduan paikkupuaran
ero on suurin – 2 enzimästy luguo ollan paikoin noumerat, kolmas
on ero. Prostikkua minuu täs hairavos.
- 21.10.2024
Olen jälgikuuloin aigua tävvendänyh murreheroloin tiedoloi da niilöin
vizualizaciedu klusteroinnu. Kaiken algu on Bubrihan murrehatlasas, a
sen ližäkse olen eččinyh vastavuksii Bubrihan kyzymyksih
"školakielioppilois" da toizis normiruittulois kielioppilois.
Nenga verdailtavii "murdehii" libo "kielii" ollah liygi, lyydi,
viena, tver, rajakarjal, ižoru da vepsy. Voi sežo verdailla
ehoitettuloi normoi kielioppilois bubrih, ahtia,
junus, zaikov, markianova, zaiceva, jeskanen da novak.
En löydänyh täh tarkoitukseh pättäviä lyydin normua, sentäh
lyydin edustajakse otin murrehatlaksen lyydiläzien vastavuksien
keskiarvuo lähimän Päljärven. Vastavuksii voi kaččuo tiemoittain
atlaksen javottelun mugah.
Kebjevin taba tuttavuo klusteroinduohjelmah on vallita kai paikat
da tiemat da sit ajua ohjelmu. Uvves atlas.html ohjelmuversies
voi vallita murdehii da tiemoi. Voi sežo vallita yksittäzii paikkoi
da tiemoi. Ohjelmua voi ajua tiä.
- 12.10.2024
Kergeimmö pidämäh sygyzyn kolmanden paginpertin Kuopios. Täl kerdua
paikale piäzi 10 pagizijua. Muun paginan ližäkse arbailimmo sanoi
kuvakartilois da tuttavuimmo murdehienverdailuohjelman toimindah.
(Sidähäi voi proubuija täl karjalankieli.net sivustolgi.)
- 29.9.2024
Uuzi versii karjalan kielen murdehien verdailus klusteroinnu:
Sidä kaččomah piäzöy tämän sivuston
kielitiedo
sekcien kauti libo suorah
täs linkis,
Käyttöohjehet lövvytäh ohjelmuikkunan huras yläčupus. Uuttu täs versies
on mahto verdailla normitettuloi kielioppiloi. Ei ole tarkoitettu
lopullizekse "tovekse" da käyttöliittymiägi vois kohendua. Hairavolois
vois kirjuttua tämän sivuston pidäjäle (mp) da kommentoi da ehoituksiigi
voi kirjuttua.
- 14.9.2024
Sygyzyn toizes paginpertis meidy oli paikal 7 hengie. Oli samah aigah
muudu tapahtumua kaikin ei piästy tulemah. Meil oli hyvät paginat,
kaikin pagizimmo karjalakse. Mennyön kuun kuulumizien lizäkse oli
sanoin arbuandua kuvakartilois, vyön peigalokuvondua da runoloin
kiännändiä. Kerävymmö tuaste tulien kuun toizennu suovatannu 10-12
Kompasas.
- 17.8.2024
Sygyzyn enzimäine paginperti Kompasas, paikal 6 hengie.
Enimät rahvas vie duačal libo ken kusgi, a tälgi joukol
täytty paginua tävvet kaksi čuassuu.
- 29.7.2024
Täs ohjehet, kui luadie Suomen flagu da Ven'an flagu, ku ken tahtonou
mennä viuhkuttamah Ven'an flaguu Suomes 6.12. libo suomen flaguu
Moskovan ruskiel lagevol 9.5. Voi olla, ku viäräs värin vivahtukses
puuttuu tyrmäh loppuijäkse. En kuhkuta.
Flugoloin rakendeh on moine:
Suomen flagu:
4x(5V+3S+10V)
3x(18V)
4x(5V+3S+10V)
Kaikkiedah 11x18 juassiekkua, värit kuvan mugah.
Ven'an flagu:
3x4x18R
3x4x18S
3x4x18V
Täs on 12x118 juaššiekkua, värit kuvan mugah.
Huomavo: Suomen karjalazet pajatetah "Taivas on sinine da valgoine",
Venan karjalazet "Taivas on muzavan sinine", hos Ven'an flagun sinine
on valpahembi migu Suomen flagun sinine.
- 29.7.2024
Karjalankielen Koin abuniekat yhtistys pidi kehitysseminuarua da
Karjalan Kielen Koin 12 v. roindupäiviä Varkauksen Viljolahtes.
Jälgiaijoinnu yhtesruado muuttuu ainos vai vaigemmakse, a ruado
jatkuu. Tavan mugah roindupäivän pruazniekan enzimäine čuassu on videoiči
yhtehine Vieljärven KKK:nke. Oli ilo tuaste nähtä KKK:n ruadajien
rožat. Kuvas KKK:n abuniekkoi Viljolahtes enne kodih lähtendiä.
- 9.7.2024
Suomenkielizile luajittuu Karjalan kieli 5 minuutissa
brošuurua voi lugie täl sivustol
Opastu
sekcies. Bumuaguversiedygi on vie olemas vägi tukku.
- 16.6.2024
Lövvin tukun enne koronuaigua painettuloi Karjalankieli 5 minuutissa
suomenkielizih niškoi luajitus brošuuras. Tagakannes da sen kiändöpuolel
on vahnannuttu tieduo, piäsyväindö pädöy muuttamattah. Luajiin
päivitetyt kaksi sivuu, kudamii juatah brošuuran liittehenny.
- 9.6.2024
Kuopion paginperti lähtöy kezälomale. Viizi kerdua vastavuimmo
pakkaskuus kezäkuuh. Pagizijua oli keskimiärin 10, kaikkiedah nenga
20 ozanottajan joukos. Huavuammo jatkua endizes paikas, monikul'tuurukeskus
Kompasas elokuus.
- 31.5.2024
Joensuus ližetäh pagizijat/pajattajat. Paginpertih 26.5. tuli 25
pagizijua/pajattajua da karjalan kieldy ellendäi koiru Asja.
Kuopion pertih 10.5. tuli 10 pagizijua.
- 28.4.2024
Joensuun paginpertis oli perti täyzi rahvastu,
enämbi kahtukymmendy hengie. Gost'annu oli
Paavo Harakka Valtimospäi. Häi pagizi omas elaijas da
ilmahpiässyzis mustelmis, kudamii juattihgi karjalan kielen
opastujile. Kaikinhäi tundietahgi Fed'an Paušun
Tuhkamukki -kirjan.
- 13.3.2024
Aijembi (29.1.2024) ozutimmo, mittustu kartua Petroskoilazes
školas vuvvennu 2016 käytettih. Tuandoi Mongolian endine
(2009-2017) prezidentu Tsahiagiin Elbegdorj
ozutti X:äs, mittuine oli Mongolian kartu vuvvennu 1279,
vastavuksennu Ven'an prezidentan šuutkah, ku Ven'al ei ole rajoi.
Kartah on ližätty nygözet valdivoloin rajat verdailun
helpottamizekse.
- 9.3.2024
Kuopion paginperti 9.3.2024
Kolmandeh paginpertih tuli 14 pagizijua. Ihan allukse piimmö kižan,
ken suau vastevai ilmah piässyön "Tävvel kielel" kirjan. Kyzymykset
oldih nareko vaigiet, ku voittai eroittus. Lähes kaikkih kyzymyksih
löydyigi oigei vastavus, a eroittumine ebäonnistui – kolme parastu
tiettih 2+/5 oigiedu vastavustu. Kyzymykset oldih nengomat:
1. Luondo
a) Mibo linduloi on "ruskeirindaine"? (punatulkku)
b) čiučoi suomekse? (varpunen)
c) Suomen "sammakko" livvikse/vienakse? (šlöpöi/skokuna)
2. Luvettele Baltiekkumerensuomelazet kielet
(suomi, karjal, vepsy, ižoru, vadju, viro, liivi)
3. Kul'tuuru
a) Sordavalas on Runonpajattaja -pačas. Ken häi on?
(Pedri Šemeikka)
b) Tiijätgo E.V. Ahtian karjalankielizen kirjan,
paiči kielioppii (Rahvahan kandeleh, Vieron virret)
c) Ken kirjutti "Kaglakkai istundu" ozutelman? (Vladimir Brendojev)
4. Petroskoin dorogan varrel karjalazet kylät:
Tiijätgo niilöin karjalazet nimet?
a) Шeккила (Štekki)
b) Кутчeзeро (Lökkö)
c) Крошнозeро (Nuožarvi)
5) Ken oli da midä ruadoi
a) Daniel Europeus (runoloin keriäjy, tiedomies, ...)
b) Maisun Miitrei (ilveilii)
c) Kiril Rogozin (karjalaine sissi/terroristu, suomelazen
Pekka Vesaizen karjalaine vastineh pitkän vihan aigoih
enne Täyssinän rauhua 1595
d) F'odor Terentjev (karjalaine olympian kižoin voittai
hiihtäi)
Paginoin teemannu oli karjalazien stuatussu, kui
tverinkarjalazet se ellendettih kč.
linkii.
Enzi kerral 13.4. paginperti on poikkevuksellizesti jo 9-11 čuasul
sendäh, ku 11 čuasul algavuu
toine tapahtumu.
Paginpertin teemannu on karjalazien oza 1900 luvul. Virikkehekse
luve palazii "Bubrihan yhtenäne
karjalan kieli" kirjan loppulugulois.
- 6.3.2024
"Tävvel kielel" piäzi ilmah
Tävvel kielel Raja-Karjalaine murrehkogomus perustuu
1970-luvul tallendettuloih Raja-Karjalas evakoittuloin karjalazien
pagolazien pagizutteluloih. Näyttehii on Ilomantsis, Korbiselläs,
Suistamol, Imbilahtel, Suojärvel da Salmis.
Kirju tariččou nägökulman karjalazeh elaigah 1800-luvun lopul
toizeh muailmanvoinah, kui iče karjalazet se nähtih.
Kielentutkijoile kirju tariččou materjualua karjalan murdehien
verdailuh da kielen muutokseh evakos.
- 13.4.2024 9-11 (Huom aigu)
Teemannu karjalazien kielioigevukset libo -oigevuttomuot da
karjalan kielen virralline libo virraton stuatussu 1900-luvun
kiännälmyksis. Teemah voi edukädeh tuttavuo
Bubrihan yhtenäne
karjalan kieli kirjan loppuluvus.
- 9.3.2024
Pluanan mugah teemannu on, mittuine on kielivähembistön oza
valdukielen keskes, ezimerkinnu
palaine Ruamma urhakaldi
školakirjas vuvvel 1932 (kč linkii).
- 10.2.2024
Kompasah tuli 11 pagizijua. Allukse "avaimenkandai" ezitteli,
mittuzien karjalankielizien libo karjalan kieleh liittyjien
kirjoin ilmahpiäzendäh häi on puuttunuh:
Tiijokse: Kuopios on 13.4. suomenkieline seminuaru
Karjalaisuus, evakkouden jäljet ja karjalaisen kulttuurin jatkumo.
Ozallistumine on ilmaine, a registriiruijakseh pidäy.
- 29.1.2024.
Muantiijon urokku
Ilta-Sanomis egläi oli Arja Paanazen kirjutus Eeva-Kaisa Linnan
huomavolois Petroskoin školas 2 vuvvennu 2016.
Nengozen kartanke škol'niekoile opastettih suomelazii paikannimilöi:
- 28.1.2024.
Oulun paginperti
Oulun paginpertin toizeh vastavundah 28.1.2024 prihodan kerhopertih
tuli 8 hengie – yksi nämis Kuopiospäi. Kaikkie oldih kyzytty
kirjuttamah midätahto edukädeh da se i lugiettih.
Tulii paginpertin vastavundu on Nivalas 25.2.2024.
- 27.1.2024
Paginpertin "avaimenkandajan" (mp) paginan rungu:
Ezimuamoloin da -tuattoloin tie Karjalah
-
??? Meres nouzendu, kahtel jallal kävelendy, pagizemah opastundu
-
100000 v. ??? Afrikaspäi Europpah
Jiäkavven jälgeh hirvilöin da kondieloin peräs Fennoskandieh
tuli jo enne meijän ezivahnembie mäne tiijä kedä "mamuloi"
-
3000 v. tuaksepäin: Ezivahnembat lähtiettih, mintäh lienne, Volgan tagua,
Päivänlasku-Urualalpäi, onnuako rauhallizembua randua
libo počinsarvie eččimäh [Lang, kartu]
-
Saamelazet da erähät toizet lähtiettih Luadogan, Oniegan da
Vienanmeren suundah Karjalah, Suomeh da Lappissah
-
Baltiekkumeren volgalazien ezivahnembat lähtiettih
Baltiekkumeren suundah.
-
v. 0: Ezivahnembien tulendu Baltiekkumeren koillisrannoile
-
v. 700 Karjalazien ezivahnembien tulendu Luadogan rannoile [...Lang]
-
1000-2000 Valdivoloin roindu, Ruočin-Ven'an torat Karjalan piäl
[SSSR:n historija]
-
1809-1917 Suomi da Karjal samas valdivos ozannu Ven'ua
-
1920+- "heimovoinat", Karjalan valdivon pluanu [Le Droit de la Carelie]
-
1920 Tartun rauhu, fennomanat valgies Suomes da ruskies Karjalas.
Kaksi valgien da kaksi ruskien Suuren Suomen pluanua.
[Bubrih, toimittajan ližävykset]
-
1930 Karjalan kielen ozan vuvvet [Ahtia, Bubrih, Ruamma urhakaldi]
-
1930-1991 Nevvostoliitto da Suomi: karjal välläs pakundas
- 1992-... Ven'a da Suomi: karjal välläs pakundas
Zinaida Dubinina: Karjal pädöy ku myö pädenemmö
Kirjuttajan mieli: Yksi Karjal, yksi kieli. Nenä tulieh aigah.
- 27.1.2024.
Kuopion paginperti
Kuopion paginperti kerävyi 27.1.2024 enzimäzen kerran koronan jälgeh.
Paikale monikul'tuurukeskus Kompasah tuli 8 hengie. Oli vie nelli
muudu, ket ei piästy tänäpäi tulemah. Muun elozan paginan ližäkse
mp pidi paginua karjalazien histourien kiännehkohtis.
Pluanan mugah rubiemmo pidämäh paginpertii Kompasas joga kuun
toizennu suovatan 10-12. Nenga tulijat paginpertit ollah:
10. tuhukuudu, 9. kevätkuudu, 13. sulakuudu, 11. oraskuudu da
8. kezäkuudu.
- 31.10.2023
Kirjoi karjalan kieles / karjalan kielel
- Vuozien aloh olen kirjuttanuh/kiändänyh/translitteroinnuh/edituinnuh
da painattanuh tukun kirjoi:
Karjal-Suomi-Karjal sanakniigu
| 24 | ? | <20€? |
Kuvasanakniigaine
| 14 | 9.41 | 9€ |
Dubinina: Kirjutukset
| 0** | 17.90 | 18€ |
Karjalazil očkil
| 4 | ? | 12€ |
Nouzou ku nostetah
| 25 | ? | 9€ |
Minun oma kieli
| 7 | ? | 6€ |
Kui vaihtui kieli Vieljärves
| 6 | 8.63 | 8€ |
Robotiekkua da ohjelmoindua
| 2 | 15.23 | 12€ |
Карельсkий языk в грамматиkах
| 1*** | ? | 20€ |
Karjala kieliopeissa
| 14**** | ? | 20€ |
Karjala kieli kielioppilois
| 17 | 23.44 | 20€ |
Tiedotehniekku
| 7 | 12.97 | 12€ |
Karjalan Kielen Kodi kymmene vuottu
| 11 | 8.90 | 9€ |
Bubrihan yhtenäne karjalan kieli
| 12 | 5.52 | 6€ |
SSSR:n historija
| 20 | 13.45 | 12€ |
Ruamma urhakaldi
| 6 | 20.35 | 12€ |
Ahtia: Karjalan kielioppi I
| 3 | ? | 5€ |
Ahtia: Karjalan kielioppi II
| 2 | ? | 5€ |
Ahtia: Karjalan kielioppi III
| 1 | ? | 5€ |
Taulukon stolbiekois on kirjan nimi, jällelolijoin kirjoin lugumiäry,
luajinduhindu (painandu + 24% alv), da kirjan myöndyhindu. Kui nägyy,
kyzytty hindu enimis kirjois on pienembi minun maksettuu – minule on
voittuo se, ku nämii lugiettas! Kyzellä voi adresas, kudai löydyy
sivuston algusivul.
Tiähtel (*) merkittyy sanakirjua voi vie löydyö KKS:n bankrottupezän
hantuzis Kari Kozlozel. Dubininan kirjan (**) painos on lopus. Ku
kyzyndiä ollou, vois painattua ližiä, a vähembi 10 palua en kehtuas
kyzyö kirjupainamos, hindu olis korgiembi.
Ven'ankielisty murrehverdailuu (***) on enämbi Petroskois Tiedokeskukses
Irina Novakal. Suomenkielisty on sežo Lea Siilinan hantuzis.
(mp)
- 20.7.2023
Kolme kirjua karjalan kieles da kieliruavos 1930-luvul
Nämä kolme kirjua kuulutah yhteh. Net ollah kolme ozua kerdomukses,
kui opittih kohendua karjalan kielen stuatussua 1930-luvul.
Kirjois ylimäine, Ruamma urhakaldi on enzimäzii tuloksii
"leniniläzen" kirjahmaltokampuanien soveldamizes karjalan kieleh.
Kirjan syväindö bol'ševistizen propagandanke vastuau poliittizen
vallan vuadimuksii, ga rivilöin välis da erähil rivilöilgi
voi lugie, ku sen kirjutettih tverinkarjalazet opastajat.
Toine kirju, Bubrihan yhtenäne karjalan kieli piäsyväindö on suuren
kieliruadajan Dmitrii Bubrihan eskiizu karjalazile yhtehizen kielen
kieliopikse. Kirjas sežo on tekstunäyttehii da vähäzen on sellitetty
Bubrihan tiijollistu ruaduo da kielipoliittistu kontekstuagi.
Kolmas kirju, SSSR:n historija on kogo Neuvostoliitos käytetyn
histourien školakirjan kiännös bubrihankarjalakse. Se ozuttau, ku
kaikkii opastundukirjoi kiännettih karjalakse, sen mittuzis poliittizis
ololois karjalazetgi elettih, da mittuine idejolougii Ven'an imperiumua
viegi ohjuau.
Riputan nämien kolmen kirjan algusanat
täh linkih täl verkosivustol. Pidäs
vie kirjuttua sistemuattizembi dokumentu kielipoliittizis piätöksis
da kiännälmyksis 1920–1940 vuozinnu, kudamat sellitettäs mygöstygi
karjalan kielen stuatussua.
- Antonina Bragina: Aigu ~ aigaine
Postuumasti jullattu kniigaine Kinnermän Joršin Iivanan Ton'an
runolois da prouzas. Sydämelline, herky, tovenmugaine kuva Ton'an
kodiymbäristös da yleizemmingi karjalazien elaijas omal kodirannal.
Kirjas on 84 sivuu. Sen piästi ilmah Periodika, sidä sežo löydäy
Karjalan Kielen Kois.
28.4.2023. Kuulin, Iivana lähti tuonilmazih.
-
Karjalan kieli kielioppilois
Karjalankielizes versies on otettu toine pikkaraine, muuttumatoi
painos. Enämbi täs projektas
nämil sivuloil.
-
Uuzi edicii Kuvasanakniigazes
Kuvasanakniigaine kuluu kielipezäniekoin käzis. Juuri otettu 3. painos
on identtine iellizen KKS painoksen kel. Täs on päivitetty kanzikuva
tulijah 4. painokseh niškoi.
-
Uuzi edicii vuvven 1937 školakirjas
SSSR:n historija – lyhyt kursa (224 s. B5) on latinalazele
kirjaimikole translitteroittu versii vuvvennu 1937 ilmahpiässyöstä
ven'ankielizen opastundukirjan kiännöksestä. Kirjah on ližätty
translitteroiččijan algusanat
(kačo linkii),
kudamis tulou ilmi, ku alguperäzen
kirjan redaktoran Šestakovan piäl oli vie toine toimittai, Josif
Stalin.
- Ližäpainos Zinaida Dubininan "Kirjutuksis"
Zinaida Dubininan Kirjutuksii (288 s. B5) piäzi ilmah 2013 a
KKS:n painos jo ammui loppih, ga opastajien kyzyndän täh pidi ottua
ližäpainos. Hos pienis palazis kierätty, kirju
on Zinaidan kazvukerdomus sodien välizes aijas nygyaigah.
Kazvukerdomu sentäh ku nuori Zinaida oppi kazvua putin ven'ankielizekse
neuvostoristikanzakse, a vahnate häi rubei ainos enämbi kritikuiččemah
valdua da puolistamah karjalazii da karjalan kieldy.
- Vuvven 2022 kirjoi
Nouzou ku nostetah (120 s. B5) piäzi ilmah vuvvennu 2014
a sit pidi ottua uuzi painos. Kirju dokumentiiruiččou Karjalan
Kielen Koin nouzundan: Koin ideju, kyläläzien pagizutteluloi,
vahnan koin remontan valmisteluu, vanhan koin riičindy, uvven
koin nostandu sissah, ku oman levon ual voi jo kerävyö.
Karjalan Kielen Kodi kymmene vuottu (108 s. B5)
dokumentiiruiččou koin aktivitietoin kehittymisty, toinah kaikkie
tärgevimbänny kielipezän ruandua.
Bubrihan yhtenäne karjalan kieli (122 s. B5) on
kunnivon ozutus Dmitrii Bubrihan ruavole karjalan kielen
hyväkse. Kirjas on karjalakse kiännetty Bubrihan kielioppi
vuvvel 1937, tekstoi täl kielel da toimittajan sellitys
histouriellizes kontekstas. Kirju on kirjutettu Bubrihan
yhtenäzel karjalan kielel. Kirjan loppusanat
täs linkis
- Vuozien 2019 da 2020 kirjoi
Tämä kniigaine (80 s. A5) on dokumentu, kui kieli vaihtui –
tottu paisten vägeh vaihtettih Vieljärves. Kirjah pagizutimmo
24 Vieljärves libo lähikylis eläjiä omas kielihistouries.
Yksi dielo, 24 variantua.